PV:Trong hơn 2 năm qua, dịch bệnh Covid-19 đã tác động không nhỏ đến hoạt động của doanh nghiệp, đặc biệt ảnh hưởng đến việc thực thi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA). Xin ông cho biết một chút về hoạt động hợp tác xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp EU và Việt Nam hiện nay?

Mở rộng dư địa hợp tác cho doanh nghiệp Việt Nam - EU
Anh Nguyễn Hải Minh

Ông Nguyễn Hải Minh: Năm 2022, hoạt động kinh tế sẽ còn nhiều khó khăn, không chỉ Việt Nam mà các doanh nghiệp tại châu Âu cũng đang bị ảnh hưởng. Những khó khăn từ tác động của dịch Covid-19, gián đoạn chuỗi cung ứng, diễn biến xung đột Nga – Ukraine,… Tuy nhiên, niềm tin của các doanh nghiệp EU đối với môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam trong quý III/2022 vẫn duy trì ở mức tốt.

Đặc biệt, sau hơn 2 năm kể từ khi EVFTA có hiệu lực, mặc dù Covid-19 gây gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu nhưng Việt Nam vẫn xuất khẩu sang EU lần lượt hơn 35,1 tỷ USD và hơn 40 tỷ USD. Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu hàng hóa từ EU trị giá hơn 14,6 tỷ USD và hơn 16,7 tỷ USD. 8 tháng đầu năm nay, Việt Nam xuất khẩu sang EU 31,9 tỷ USD, tăng 23,6% so với cùng kỳ năm 2021, qua đó, thặng dư thương mại sang thị trường này đạt 21,6 tỷ USD, tăng 46,4%.

Những con số trên đã cho thấy những tác động tích cực của EVFTA đối với Việt Nam. Hiệp định góp phần tháo gỡ các rào cản thương mại với Việt Nam, hỗ trợ Việt Nam trong các vấn đề pháp lý liên quan đến môi trường đầu tư kinh doanh. Hiệp định cũng có tác động lan tỏa, nhiều mặt hàng được hưởng ưu đãi khi xuất khẩu.

Theo báo cáo của Liên đoàn Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI), có tới 42% doanh nghiệp được hưởng lợi từ hiệp định này và có tới 63% doanh nghiệp hiểu khá rõ về hiệp định. Không chỉ vậy, các doanh nghiệp EU tại Việt Nam cho rằng họ đang được hưởng lợi nhiều hơn từ EVFTA.

PV:Hiện nay, không chỉ trong lĩnh vực thương mại, các doanh nghiệp EU cũng có nhiều hoạt động xúc tiến mở rộng đầu tư tại Việt Nam, xin ông cho biết cụ thể xu hướng này trong thời gian tới?

Ông Nguyễn Hải Minh: Trong thời gian tới, xu hướng đầu tư của các doanh nghiệp EU vào Việt Nam rất đa dạng, tập trung vào sản xuất chế biến, đầu tư cơ sở hạ tầng, trong đó có hạ tầng năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió trên bờ và gió ngoài khơi). ).

Đầu tư vào năng lượng không chỉ là đầu tư trực tiếp vào hệ thống năng lượng tại Việt Nam, mà còn giúp Việt Nam đạt được cam kết giảm phát thải của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời tạo nền tảng tạo nguồn thu. thu hút đầu tư nước ngoài trong thời gian tới vào các lĩnh vực khác.

Xu hướng đầu tư của các doanh nghiệp EU vào Việt Nam rất đa dạng.
Xu hướng đầu tư của doanh nghiệp EU vào Việt Nam rất đa dạng.

Theo tôi, xu hướng mà các doanh nghiệp EU quan tâm tại Việt Nam là đầu tư vào hạ tầng giao thông đường bộ, đường sắt và thậm chí cả cảng biển. Đây là thế mạnh của các doanh nghiệp EU cả về tài chính cũng như công nghệ và kinh nghiệm. Đối với từng nhóm đầu tư cụ thể như sản xuất, chế biến, chế tạo, các doanh nghiệp châu Âu sẽ quan tâm đến các khoản đầu tư mới vào các khu công nghiệp, đặc biệt là các khu công nghiệp xanh về hạ tầng khu công nghiệp cũng như cơ sở vật chất. lợi, xử lý chất thải được quan tâm hàng đầu. Đối với cơ sở hạ tầng, các doanh nghiệp EU đặc biệt chú trọng yếu tố xanh.

Để thu hút doanh nghiệp châu Âu đầu tư vào cơ sở hạ tầng, Việt Nam cần cải thiện rất nhiều, đặc biệt từ việc minh bạch hơn, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong đấu thầu, trong đầu tư dự án hay đặc biệt cần đẩy mạnh hình thức hợp tác công tư. Đây chắc chắn là những yếu tố giúp Việt Nam thu hút đầu tư vào năm 2023. Một xu hướng khác sẽ được các doanh nghiệp EU đầu tư mạnh trong thời gian tới là đầu tư thành lập các trung tâm nghiên cứu và phát triển, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Ở Việt Nam.

PV: Ôngcó thể nói rõ hơn về câu chuyện khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ở Việt Nam được các doanh nghiệp EU quan tâm và triển khai?

Ông Nguyễn Hải Minh: Hiện nay ở châu Âu đang có xu hướng đầu tư vào công nghệ mới, nhất là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ của EU. Ngân sách dành cho đầu tư công nghệ mới dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Ủy ban châu Âu là khá lớn, lên tới vài tỷ EU. Khi các doanh nghiệp EU nhận được ngân sách và hoàn thành nghiên cứu để tạo ra các sản phẩm công nghệ, chắc chắn họ sẽ đầu tư ứng dụng chúng ở các nước châu Á, trong đó có Việt Nam.

Khơi thông dòng chảy thương mại giữa Việt Nam và EU

Theo ông Nguyễn Hải Minh, để gia tăng thương mại Việt Nam – EU và tận dụng lợi thế từ EVFTA, Việt Nam cần tiếp tục cải cách hành chính, khắc phục những quy định chưa phù hợp ảnh hưởng đến dòng chảy hàng hóa. thương mại EU – Việt Nam.

Ngoài ra, trong thời gian tới, các doanh nghiệp EU cũng mong muốn tham gia sâu hơn để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam chuyển giao công nghệ, ưu tiên công nghệ xanh. Đó là lý do chúng tôi vừa tổ chức Triển lãm và Diễn đàn Kinh tế Xanh tại Việt Nam vào cuối tháng 11/2022 với sự tham gia của khoảng 150 doanh nghiệp hàng đầu EU. Tại đây, chúng tôi giới thiệu đến các doanh nghiệp Việt Nam những công nghệ tiên tiến mà các doanh nghiệp EU đang áp dụng và có thể áp dụng tại Việt Nam trong quá trình chuyển đổi năng lượng, cơ sở hạ tầng…

PV:Để có thể tận dụng được những ưu đãi từ thị trường EU và thiện chí từ các doanh nghiệp EU, ông có gợi ý gì cho các doanh nghiệp Việt Nam?

Ông Nguyễn Hải Minh: Đối với doanh nghiệp Việt Nam, chúng tôi vẫn khuyến khích làm việc với doanh nghiệp châu Âu nhiều hơn. Hiện nay, tính kết nối giữa doanh nghiệp Việt Nam với doanh nghiệp EU tại Việt Nam chưa cao, doanh nghiệp Việt Nam còn nhiều hạn chế về quản trị, quy mô và công nghệ.

Trong thời gian tới, chúng tôi mong muốn doanh nghiệp EU và doanh nghiệp Việt Nam có thể hợp tác nhiều hơn nữa trong việc áp dụng các thông lệ tốt tiên tiến mà doanh nghiệp EU đang áp dụng chứ không nhất thiết phải hợp tác trên cơ sở hợp đồng. , nhưng đây là hoạt động kết nối đang được EuroCham thực hiện nhiều nhằm giới thiệu các doanh nghiệp EU đến các hiệp hội ngành hàng, địa phương của Việt Nam để tìm hiểu, khảo sát môi trường đầu tư và đưa ra những quyết định trong thời gian tới.

PV:Xin cảm ơn ông!

EVFTA khẳng định vai trò đòn bẩy thương mại Việt Nam – EU

Theo Bộ Công Thương, Hiệp định Thương mại tự do EVFTA chính thức có hiệu lực là giai đoạn chứng kiến nhiều thăng trầm của kinh tế thế giới nói chung, cũng như của EU và Việt Nam nói riêng. chuỗi cung ứng rơi vào tình trạng khó khăn, thậm chí đứt gãy dưới tác động của dịch bệnh và những bất ổn địa chính trị khu vực và toàn cầu. Tuy nhiên, cũng trong hoàn cảnh đó, hiệp định đã nhanh chóng phát huy tác dụng tích cực, không chỉ là đòn bẩy cho thương mại hai chiều mà còn là lợi thế ưu việt hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp hai bên duy trì và nâng cao chất lượng thương mại. . phát triển hoạt động kinh doanh, đầu tư trong bối cảnh thị trường biến động phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ suy thoái.

Đáng chú ý, các ưu đãi cắt giảm thuế quan trong EVFTA đã góp phần quan trọng giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị phần tại EU, đồng thời tiếp cận được hàng hóa chất lượng cao của EU.

Việt Nam cũng tăng cường nhập khẩu nhiều mặt hàng từ EU như dược phẩm, hóa chất, gỗ và sản phẩm gỗ, thức ăn chăn nuôi, sữa và các sản phẩm từ sữa, các mặt hàng thực phẩm khác và nguyên liệu đầu vào. vào phục vụ sản xuất.

Việt Nam đã nhận được sự đầu tư chất lượng cao từ EU với các dự án có công nghệ tiên tiến, tạo ra các giá trị và lợi ích chung cho cộng đồng doanh nghiệp hai bên. EU hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 5 tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký đạt 27,6 tỷ USD lũy kế đến tháng 8/2022.

Để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam và EU khai thác tốt lợi thế EVFTA, ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ cho biết, Bộ Công Thương sẽ kiện toàn tối đa hệ thống các Thương vụ Việt Nam. Nam trong EU tích cực hỗ trợ doanh nghiệp hai bên tiếp cận thị trường nhằm thúc đẩy kết nối thương mại và đầu tư. Đồng thời, đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp xây dựng chuỗi cung ứng đa dạng và bền vững.