Khó khăn thách thức nhưng vẫn còn nhiều cơ hội

Theo báo cáo của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), trước tác động của những biến động kinh tế, chính trị trên thế giới, cũng như các bước điều chỉnh chính sách trong nước, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam năm 2022 có nhiều biến động, theo xu hướng giảm bắt đầu từ tháng 4, bao gồm các đợt phục hồi vào tháng 5, tháng 8 và hết tháng 11 cho đến nay.

Tính đến ngày 30/11/2022, chỉ số VN-Index đạt 1.048,42 điểm, giảm 30% so với cuối năm 2021. Trong khi đó, chỉ số HNX-Index đóng cửa ở mức 208,79 điểm, giảm 56%. so với cuối năm trước. Vốn hóa thị trường của ba sàn chứng khoán HOSE, HNX và UPCoM tại ngày 30/11/2022 ước tính đạt 5.383 nghìn tỷ đồng, giảm 30,7% so với cuối năm 2021, tương đương 63,5% GDP.

Về quy mô niêm yết và đăng ký giao dịch, tính đến hết tháng 11/2022, thị trường có 757 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết trên 2 Sở GDCK và 859 cổ phiếu đăng ký trên UPCoM với tổng giá giá trị niêm yết, đăng ký giao dịch đạt 1.970 nghìn tỷ đồng, tăng 13,26% vào cuối năm 2021, tương đương 23,2% GDP.

Nguồn: Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Đồ họa: Thế Dương
Nguồn: Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Đồ họa: Thế Dương

Cũng theo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, thanh khoản thị trường có xu hướng giảm liên tục trong giai đoạn này, với giá trị giao dịch bình quân giảm từ 26.299 tỷ đồng/phiên của tháng 4 xuống còn 13.017 tỷ đồng/phiên trong tháng 11. Trong 11 tháng đầu năm 2022, giá trị giao dịch bình quân đạt 20.556 tỷ đồng/phiên, giảm 22,7% so với bình quân năm 2021. “Những biến động trên thị trường chứng khoán nói trên chủ yếu xuất phát từ tâm lý thận trọng của nhà đầu tư. đầu tư trước những bất ổn và triển vọng kém tích cực về kinh tế, chính trị thế giới”, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhận định.

Nhận định về thị trường chứng khoán năm 2023, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho rằng, năm 2023 khó khăn, thách thức sẽ hiện hữu nhưng thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn có cơ hội.

Theo đó, với việc lạm phát của Mỹ có dấu hiệu hạ nhiệt trong vài tháng qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) được cho là sẽ giảm cường độ tăng lãi suất. Áp lực tỷ giá trong nước cũng sẽ giảm dần. Đây sẽ là một tín hiệu tích cực cho nền kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng.

Tuy nhiên, nền kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng trong thời gian tới sẽ còn nhiều khó khăn, thách thức. “Nếu lãi suất huy động tiếp tục tăng như giai đoạn vừa qua, dòng tiền sẽ tiếp tục quay lại hệ thống ngân hàng, đồng thời gây áp lực lên lãi suất cho vay, tác động đến chi phí vay vốn của doanh nghiệp. công nghiệp trong nước; hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thời gian tới có thể khó khăn hơn” – UBCK nhận định.

Ưu tiên các nhóm giải pháp hướng tới an toàn, bền vững

Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2023 diễn ra ngày 17/12 với chủ đề “Phát triển lành mạnh thị trường tài chính và thị trường bất động sản để phát triển kinh tế nhanh và bền vững”, bà Vũ Thị Chân Phương – Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, trong thời gian tới, nhằm đảm bảo thị trường chứng khoán hoạt động liên tục, thông suốt, thúc đẩy thị trường phát triển theo hướng bền vững, an toàn, minh bạch, bảo vệ quyền và lợi ích. pháp lý của nhà đầu tư, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang và sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp.

Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính về hoàn thiện khuôn khổ thể chế pháp lý, UBCKNN đang rà soát tổng thể các quy định của Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn thi hành để khắc phục ngay những bất cập. các vấn đề, do đó khôi phục niềm tin thị trường.

Theo bà Vũ Thị Chân Phương, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tiếp tục thực hiện tái cơ cấu thị trường chứng khoán, trong đó cho phép thành lập quỹ đầu tư chứng khoán mới đủ điều kiện theo quy định, tăng cường sự tham gia của các tổ chức và nhà đầu tư. đầu tư chuyên nghiệp, ưu tiên phát triển nhà đầu tư dài hạn như quỹ đầu tư, quỹ hưu trí tự nguyện, doanh nghiệp bảo hiểm,… góp phần xây dựng TTCK ổn định, bền vững, giảm bớt những “dư chấn” vĩ mô và tâm lý không lường trước tác động đến TTCK.

Chuẩn bị nền tảng giao dịch cho trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ

UBCKNN đang chỉ đạo các bên liên quan chuẩn bị sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ nhằm phát triển thị trường giao dịch trái phiếu doanh nghiệp thứ cấp minh bạch, an toàn; tái cơ cấu công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ theo đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đồng thời, cùng với việc chỉ đạo các đơn vị sớm hoàn thiện và đưa hệ thống công nghệ mới vào hoạt động, tạo tiền đề cho việc ra mắt các sản phẩm, dịch vụ mới; Cơ quan quản lý sẽ tích cực phối hợp với các tổ chức quốc tế triển khai các giải pháp để sớm nâng hạng TTCK Việt Nam theo lộ trình đề ra, nhằm thu hút sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường Việt Nam. Nam giới.

Cùng với đó, để thị trường hoạt động minh bạch, hiệu quả, UBCKNN sẽ nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cơ quan giám sát, trong đó cơ quan giám sát đầu tiên là các công ty chứng khoán. “Cơ quan quản lý sẽ tăng cường giám sát các công ty chứng khoán thực hiện đúng, đầy đủ vai trò giám sát tuyến đầu theo quy định của Luật Chứng khoán 2019 và các văn bản hướng dẫn thi hành, nhằm kịp thời ngăn chặn, phát hiện sớm các hành vi vi phạm trên thị trường” – lãnh đạo UBCKNN nhấn mạnh.

Đồng thời, UBCKNN cũng cho biết sẽ có cảnh báo sớm cho nhà đầu tư về rủi ro (nếu có) của thị trường, đồng thời tiếp tục đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm. sự vi phạm.

Ngoài ra, cơ quan quản lý tiếp tục tăng cường công tác thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời đến công chúng đầu tư nhằm ổn định tâm lý thị trường, giúp doanh nghiệp, nhà đầu tư yên tâm tham gia huy động, đầu tư. đầu tư trên thị trường chứng khoán.

Triển khai nhiều giải pháp hiệu quả bình ổn thị trường

Thông tin từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, năm 2022, trong bối cảnh thị trường chứng khoán biến động mạnh, cơ quan quản lý đã triển khai nhiều giải pháp hiệu quả, góp phần ổn định thị trường chứng khoán.

Theo đó, UBCKNN chỉ đạo điều chỉnh giá thanh toán cuối cùng vào ngày đáo hạn của chứng khoán phái sinh; rút ngắn thời gian thanh toán giao dịch chứng khoán, chính thức áp dụng chu kỳ T+2 từ ngày 19/8/2022. Đồng thời, chỉ đạo các sở giao dịch chứng khoán yêu cầu các công ty niêm yết công bố thông tin khi mã chứng khoán có dấu hiệu tăng giảm trần, giảm sàn giá từ 5-10 buổi; công bố thông tin giao dịch tự doanh của công ty chứng khoán. Ngoài ra, UBCKNN cũng đã yêu cầu các đơn vị liên quan nghiên cứu giải pháp kỹ thuật ngăn chặn giao dịch của cổ đông nội bộ khi không công bố thông tin theo quy định. Mới đây nhất, tỷ lệ ký quỹ ban đầu đối với hợp đồng tương lai chỉ số VN30 cũng được điều chỉnh từ 13% lên 17%.

Trong năm 2022, việc tái cấu trúc các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ sẽ tiếp tục được thực hiện. Đến cuối năm 2022, có 26 công ty chuyển chủ và TTCK Việt Nam đã thu hút các nhà đầu tư có tiềm lực tài chính và chuyên môn trong lĩnh vực dịch vụ chứng khoán từ các nước phát triển tham gia. sở hữu 100% vốn, cổ đông lớn tại các công ty chứng khoán tại Việt Nam như Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Trung Quốc (Đài Loan, Hồng Kông).

Cũng trong năm qua, cơ quan quản lý đã tăng cường giám sát, thanh tra, kiểm tra, chấn chỉnh hoạt động của chợ để kịp thời ngăn chặn vi phạm, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thương nhân. các chủ thể tham gia thị trường, từ đó lành mạnh hóa thị trường, khơi thông dòng vốn cho nền kinh tế.